Jerzy Kukuczka

Biografia
Jerzy Kukuczka - urodził się 24 marca 1948 w Katowicach. Był znanym i cenionym himalaistą, uznawanym za jednego z najwybitniejszych w XX wieku. Jako drugi człowiek na ziemii zdobył Koronę Himalajów i Karakorum - wszystkie 14 szczytów o wysokości ponad 8 tysięcy metrów (pierwszy był Reinhold Messner, któremu zajęło to 17 lat, Kukuczce 9). Kształcił się w Studium Trenerów Alpinizmu. Zdobył kwalifikacje trenera II klasy.
Spośród 14 ośmiotysięczników zdobytych przez Kukuczkę w latach 1979-1987, na 10 wszedł nowymi drogami (poza swoim pierwszym ośmiotysięcznikiem wspinał się albo w ekstremalnie ciężkich warunkach zimą albo nowymi trasami), 7-krotnie w stylu alpejskim, na 4 - po raz pierwszy zimą, na 1 szczyt samotnie - żaden inny zdobywca 14 ośmiotysięczników nie może pochwalić się takim bilansem. W ciągu niespełna dwóch lat (21 stycznia 1985 r. - 10 listopada 1986 r.) zdobył sześć ośmiotysięczników, z czego aż trzy po raz pierwszy zimą, na trzech kolejnych wytyczył nowe drogi (w tym niezwykle trudne na Nanga Parbat i K2). Wolno aklimatyzował się, za to słynął z ogromnej wytrzymałości psychicznej i fizycznej. Jego partnerami byli m.in. Wojciech Kurtyka, Artur Hajzer, Krzysztof Wielicki oraz Ryszard Pawłowski.
W szkole średniej uprawiał też przez pewien czas podnoszenie ciężarów, aż do momentu kiedy dostał zakaz lekarski uprawiania tego sportu.
W 1965 roku został członkiem Harcerskiego Klubu Taternickiego im. gen. Mariusza Zaruskiego w Katowicach. HKT, należący do Hufca Katowice-Zachód, prowadził działalność turystyczną na rzecz hufca, organizując imprezy turystyczne z wykorzystaniem elementów z zakresu wspinaczki. W działaniach tych brał czynny udział J. Kukuczka. W 1966 roku wstąpił do Koła Katowickiego Klubu Wysokogórskiego i ukończył tatrzański kurs wspinaczkowy. W czasie zimowiska w Kowarach zimą 1967/68 uzyskał stopień przewodnika, a następnie - podharcmistrza. W HKT pełnił funkcje przewodniczącego Komisji Rewizyjnej (1967-1969) oraz szefa komórki szkoleniowo-kwalifikacyjnej (1971-1975). Razem z nim proporczyk Harcerskiego Klubu Taternickiego znalazł się na najwyższych szczytach Ziemi.
W 1988 na igrzyskach olimpijskich w Calgary wraz z Reinholdem Messnerem nagrodzony srebrnym medalem olimpijskim. Reinhold Messner odmówił przyjęcia medalu, uzasadniając swój gest tym, że uważa alpinizm za twórczość, a nie rywalizację. Kukuczka przyjął medal, ponieważ w wyczynowym wspinaniu widział sportowe wartości, co niejednokrotnie podkreślał. "W alpinizmie, jak w szachach - mówił - jest miejsce na swego rodzaju twórczość i sportową rywalizację. Gdyby jej zabrakło, być może nigdy bym się nie wspinał."
"Mnie nie wystarczy być tylko w górach - dodał później - nie wystarczy być na wyprawie. Uważam, że jeżeli się podchodzi pod górę, to z jakimś celem, a tym celem jest wejść na tę górę."
Poczta Polska wydała okolicznościowy znaczek, który został zaprojektowany przez J.Konarzewskiego. Na znaczku można zobaczyć panoramę Himalajów, podobiznę Kukuczki i jego olimpijskiego medalu.
Kukuczka Zginął na wysokości 8300 metrów 24 października 1989 podczas wejścia na Lhotse nową drogą przez słynną, niezdobytą wówczas południową ścianę. Szczyt atakował wspólnie z Ryszardem Pawłowskim. Kukuczka wspinał się jako pierwszy i tuż przed granią szczytową odpadł. Lina nie wytrzymując obciążenia, pękła, a wspinacz spadł w 2 km przepaść. Po odnalezieniu ciała pochowano go w lodowej szczelinie, nieopodal miejsca upadku. Tablica pamiątkowa została umieszczona w Chukung nieopodal południowej ściany Lhotse, a także na Symbolicznym Cmentarzu Ofiar Tatr pod Osterwą.
Pozostawił żonę Cecylię oraz dwóch synów: Macieja i Wojciecha.
Kliknij, aby ukryć
Najważniejsze osiągnięcia wspinaczkowe
Tatry:
- 20 lutego 1971 - pierwsze zimowe przejście drogi przez tzw. Grzybek na północnej ścianie Mięguszowieckiego Szczytu Pośredniego (wraz z Danutą Gellner-Wach, Januszem Skorkiem i Zbigniewem Wachem)
- 16-18 kwietnia 1971 - pierwsze zimowe przejście drogi zwanej dziś "Kurtykówką" na wschodniej ścianie Małego Młynarza (z Jerzym Kallą i Zbigniewem Wachem)
- 22 lipca 1971 - pierwsze polskie przejście "Drogi Pająków" na północnej ścianie Wołowej Turni z Januszem Skorkiem i Markiem Piekutowskim
- 3-6 stycznia 1972 - pierwsze przejście zimowe "direttissimy" północno-wschodniej ściany Małego Młynarza wraz z Tadeuszem Gibińskim i Zbigniewem Wachem
- 23-24 czerwca 1972 - poprowadził nową drogę na Małym Młynarzu (Wielkim Kominem) wraz z Danutą Gellner-Wach, Zbigniewem Wachem i Januszem Skorkiem
- 8 lutego 1977 - wytyczył nową drogę północnym filarem Małego Durnego Szczytu z Andrzejem Machnikiem.
Dolomity:
- 1972 - Civetta,Torre Trieste - Direttissima dei polacchi, pierwsze wejście
- 1972 - Cima Bancon - filarem, pierwsze wejście
- 1973 - Marmolada - "Via del Ideale", pierwsze zimowe wejście
Alpy:
- 19 lipca 1973 z M. Łukaszewskim dokonali pierwszego polskiego przejścia drogi "Aureille-Fentren" na Aiguille du Moine
- 22 lipca 1973 podczas tego samego wyjazdu, z tym samym partnerem przeszli jako pierwsi Polacy "Drogę Paryżan" na La Pell w masywie Vercors
- 6 sierpnia 1973 roku wraz z M. Łukaszewskim, B. Kozłowską i J. Kurczabem przeszedł drogę "Major" na wschodniej ścianie Mont Blanc
- 12-14 sierpnia 1973 poprowadził nową drogę na Petit Dru (z M. Łukaszewskim i W. Kurtyką)
- 3-4 sierpnia 1975 z M. Łukaszewskim i W. Kurtyką poprowadził nową drogę na północnej ścianie Pointe Hélene w Grandes Jorasses.
Bułgaria:
- 1971 Riła - Diabelskie Igły (nową drogą)
Alaska:
- w dniach 20-26 lipca 1974 roku wspinał się zachodnim żebrem południowej ściany na Mount McKinley (6198 m n.p.m.), gdzie doznał poważnych odmrożeń.
Alpy Południowe (Nowa Zelandia):
- 1981 Mount Malte Brun (3198 m n.p.m.) - środkiem ściany południowej nową drogą
- 1981 Mount Malte Brun (3198 m n.p.m.) - zachodnią ścianą, nową drogą
Hindukusz:
- 1 sierpnia 1976, samotnie, nową drogą zdobył Kohe Awal (5800 m n.p.m.)
- 10-11 sierpnia 1976 wraz z J. Barankiem, S. Cholewą i H. Natkańcem weszli od południowego wschodu na Kohe Tez (7015 m n.p.m.)
- 10 sierpnia 1978 z Tadeuszem Piotrowskim i M. Wroczyńskim nową drogą pokonali Tiricz Mir Wschodni (7692 m n.p.m.)
- 11 sierpnia 1978 roku z T. Piotrowskim ze wspinaczki na Tiricz Mir Wschodni wszedł na Bindu Ghul Zom (6340 m n.p.m.)
Korona Himalajów i Karakorum:
- 4 października 1979 - Lhotse drogą klasyczną z Andrzejem Czokiem, Andrzejem Heinrichem i Januszem Skorkiem w ramach wyprawy Klubu Wysokogórskiego z Gliwic, styl alpejski, bez tlenu
- 19 maja 1980 - Mount Everest nową drogą (filarem południowym) z Andrzejem Czokiem
- 15 października 1981 - Makalu nową drogą (północno-zachodnią flanką i północną granią), pierwsze solowe wejście w Nepalu, bez tlenu, styl alpejski
- 30 lipca 1982 - Broad Peak drogą klasyczną w stylu alpejskim z Wojciechem Kurtyką oraz 17 lipca 1984 trawers całego masywu Broad Peak w stylu alpejskim z Wojciechem Kurtyką, bez tlenu
- 23 lipca 1983 - Gaszerbrum I, nową drogą razem z Wojciechem Kurtyką, styl alpejski, bez tlenu
- 1 lipca 1983 - Gaszerbrum II (wschodnią granią), nową drogą razem z Wojciechem Kurtyką, pierwsze wejście wschodnią granią, styl alpejski, bez tlenu
- 21 stycznia 1985 - Dhaulagiri, pierwsze zimowe wejście, wraz z Andrzejem Czokiem, bez tlenu
- 13 lutego 1985 - Czo Oju, zimowe wejście wraz z Zygmuntem Andrzejem Heinrichem, południową ścianą, bez tlenu
- 13 lipca 1985 - Nanga Parbat, nową drogą (filar południowo-wschodni), towarzyszyli mu Carlos Carsolio, Zygmunt Andrzej Heinrich i Sławomir Łobodziński, wschodnim filarem, bez tlenu
- 11 stycznia 1986 - Kanczendzonga, pierwsze zimowe wejście, wraz z Krzysztofem Wielickim, bez tlenu, od południowej strony
- 8 lipca 1986 - K2, nową drogą (środkowym filarem południowej ściany - droga do dziś nie powtórzona!) z Tadeuszem Piotrowskim (zginął w czasie zejścia), styl alpejski, bez tlenu
- 10 listopada 1986 - Manaslu, nową drogą, w stylu alpejskim z Carlosem Carsolio i Arturem Hajzerem, bez tlenu
- 3 lutego 1987 - Annapurna I, pierwsze zimowe wejście z Arturem Hajzerem, bez tlenu, od północnej strony
- 18 września 1987 - Sziszapangma, nową drogą (zachodnia grań), w stylu alpejskim z Arturem Hajzerem, bez tlenu, zachodnią granią
Inne:
- 1983 Gaszerbrum I (8068 m) - północno-zachodnią ścianą, nowa droga, styl alpejski, bez tlenu
- 24 czerwca 1983 - Gasherbrum II East (7772 m)
- 16 lipca 1984 wraz z Wojciechem Kurtyką zdobył Broad Peak Middle (8006 m)
- 1984 Biarhedi (6759 m) - pierwsze wejście na szczyt, styl alpejski, solo, bez tlenu
- 1987 Yebokalgan Ri (7365 m) - zachodnią granią, pierwsze wejście na szczyt, bez tlenu, styl alpejski
- 1987 Shisha Pangma West (7950 m) - zachodnią granią, pierwsze wejście, styl alpejski, bez tlenu
- 13 października 1988 biorąc udział w wyprawie Klubu Wysokogórskiego z Katowic, wszedł z Arturem Hajzerem na Annapurnę I East (8010 m). Dokonali tego w stylu alpejskim, wytyczając od południa nową drogę.
- 24 października 1989 podczas wyprawy Śląskiej Grupy Himalajskiej wspinał się z Ryszardem Pawłowskim południową ścianą Lhotse. Odpadł od ściany i spadł w przepaść.
Kliknij, aby ukryć

Książki
- Mój pionowy świat (Mac System Maciej Kukuczka, 2008), ISBN 978-83-928083-0-5
- Mój pionowy świat czyli 14 × 8000 metrów (1995), ISBN 1-899397-09-4
- Ostatnia ściana (Agencja Reklamowa KOMPLET, Katowice 1999), ISBN 83-912268-0-8
- Na szczytach świata (Krajowa Agencja Wydawnicza, Katowice 1990), ISBN 83-03-03166-X
- W 2009 roku ukazała się książka "Sportowe sukcesy Polaków 1918-2008" tom I, którą autor Andrzej Korsarz dedykował Jerzemu Kukuczce
Kliknij, aby ukryć
Linki
- Strona o Jerzym Kukuczce
- Kolejna strona o Jerzym Kukuczce
- Fundacja Wspierania Alpinizmu Polskiego im. Jerzego Kukuczki
- EverestHistory.com: Jerzy "Jurek" Kukuczka
- Jerzy Kukuczka - famous Polish climber
Kliknij, aby ukryć
